Awangarda na Bałkanach. 6-grudzień-2017 / Malarstwo, Z historii sztuki / Awangarda, bałkańska awangarda, IRWIN, Kazimierz Malewicz, Rok Awangardy / By Anna Kłos. Niniejszy tekst nie jest teoretyczny, nie jest też pisany z perspektywy historyka sztuki. Jako artysta spróbuję przedstawić swoje własne zdanie o rozwoju bałkańskiej Nazwa - Cichociemni na Bałkanach we Włoszech i Francji Autor - Tochman Krzysztof A. Oprawa - Miękka Wydawca - Ostoja Kod ISBN - 9788393385744 Kod EAN - 9788393385744 Rok wydania - 2016 Język - polski Format - 17.0x24.0cm Ilość stron - 152 Podatek VAT - 5% Zwycięstwo nad Węgrami w bitwie pod Mohaczem stoczonej 29 sierpnia 1526 ugruntowało panowanie Tureckie na Bałkanach. Dopiero kryzys państwa Osmanów, który rozpoczął się porażką pod cash. Przenośna naramienna wyrzutnia pocisku przeciwlotniczego Roketsan Sungur. Fot. SSB24 lipca turecka Prezydencja Przemysłu Obronnego zamieściła nagranie wideo z próbnych odpaleń przeciwlotniczego pocisku kierowanego Roketsan Sungur w wersji przenośnego przeciwlotniczego zestawu rakietowego. Materiał opublikowano z okazji przyjęcia przenośnej wersji Sungura do uzbrojenia tureckiego wojska. Informację o wprowadzeniu pocisku Sungur do tureckiego uzbrojenia potwierdził prof. İsmail Demir, kierujący Prezydencją Przemysłu Obronnego (Savunma Sanayii Başkanlığı, SSB). Zarazem zaprezentowane wideo to pierwszy publiczny pokaz pocisku Sungur w wersji przenośnego przeciwlotniczego zestawu rakietowego (PPZR). Demir napisał, że dostarczono pierwszą partię pocisków Sungur w wersji przenośnej, ale nie podał dokładnej liczby pocisków. Na nagraniu wideo pokazano trafienie niewielkiego zdalnie sterowanego celu powietrznego, który można traktować jako imitatora bezzałogowca. Opracowany przede wszystkim przez turecką spółkę Roketsan i przez nią produkowany pocisk Sungur wyróżnia się na tle innych PPZR zastosowaniem matrycowego termowizyjnego (ang. Imaging Infrared, I2R) układu samonaprowadzania. Zasięg pocisku Sungur sięga 8 km, pułap zwalczanych celów ma wynosić 4÷4,5 km. W opracowaniu Sungura spółka Roketsan wykorzystała doświadczenia zebrane z licencyjnej współprodukcji amerykańskich PPZR typu FIM-92 Stinger oraz prac rozwojowych tureckich pocisków przeciwlotniczych Hisar-A/-O, także z układem I2R końcowego naprowadzani na cel. Kolejnymi zapowiedzianymi wersjami pocisku Sungur będzie pocisk „powietrze–powietrze” oraz wersja okrętowa, rozwijana w ramach programu Levent. Jelcz w roku 70-lecia W bieżącym roku zakłady Jelcz Sp. z obchodzą 70. rocznicę swego powstania. Na przestrzeni tego okresu odnotowały wiele sukcesów, ale nie zabrakło także gorszych momentów. W latach 70.... Samochód pancerny: szansa czy kłopot dla WP Dominującą rolę w historii działań wojennych z lat 1918-1921 mających doprowadzić do odzyskania przez Rzeczpospolitą niepodległości i utrwalenia jej granic odegrała bez wątpienia piechota, kawaleria i artyleria. Znane jest... Postępy programu taktycznego pojazdu wielozadaniowego 4×4 z Huty Stalowa Wola Kieleckie Międzynarodowe Targi Służb Mundurowych i Bezpieczeństwa Publicznego POLSECURE, które odbyły się w dniach 27-29 kwietnia, stały się kolejną okazją do zapoznania się z jednym z najnowszych produktów Huty... Rozwój polskiej amunicji precyzyjnej naprowadzanej na odbite światło lasera Pomimo pandemii COVID-19, problemów z dostępnością poligonów i innych przeszkód organizacyjnych, prowadzone w Polsce prace nad amunicją precyzyjnego rażenia zbliżają się do momentu osiągnięcia zdolności do uruchomienia produkcji pierwszych... Centralny Okręg Przemysłowy a Wojsko Polskie Centralny Okręg Przemysłowy a Wojsko Polskie. Były przecie i dwa wielkie dokonania, zapoczątkowane i rozwinięte pod patronatem rządu, przy żywym poparciu ludności: Gdynia i Centralny Okręg Przemysłowy. Oba wiążą... Centralny Okręg Przemysłowy a Wojsko Polskie Dyskusja nad ustanowieniem w centrum Rzeczpospolitej obszaru pozwalającego na bezpieczny rozwój potrzebnych odrodzonemu państwu gałęzi przemysłu rozpoczęła się krótko po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej i podpisaniu traktatu ryskiego. Jeszcze pod koniec 1921 r.... Piechota Wojska Polskiego 1940 Piechota stanowiła zdecydowanie najliczniejszy rodzaj broni w strukturach WP i to na niej opierał się w dużej mierze potencjał obronny państwa. Procentowy udział formacji w całości sił zbrojnych II... Boje Ludowego Wojska Polskiego w „Mokrym trójkącie” We wrześniu 1944 r. wojskom 1 Frontu Białoruskiego – w ramach którego walczyła 1 Armia LWP – udało się zdobyć prawobrzeżną Warszawę oraz przyczółek pułtusko-serocki nad Narwią. Pomiędzy nimi,... Perkoz ze Świdnika dla powietrznych kawalerzystów 1 lipca, w należącej do koncernu Leonardo Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego PZL-Świdnik odbyła się uroczystość podpisania, zapowiadanego od kilku tygodni kontraktu na zakup 32 wielozadaniowych śmigłowców transportowych AW149. Supermarine Spitfire z silnikami Rolls-Royce Griffon Jeden z najlepszych samolotów myśliwskich II wojny światowej Supermarine Spitfire przez dłuższy czas był napędzany silnikiem o stosunkowo małej pojemności. Kamow Ka-50 i Ka-52 Ka-52, zaprojektowany przez biuro konstrukcyjne Nikołaja Kamowa w Liubercach i produkowany seryjnie przez firmę Progress w Arsenjewie na Dalekim Wschodzie Rosji, to śmigłowiec rozpoznawczo-bojowy, którego zadaniem jest prowadzenie rozpoznania,... Lockheed Martin F-35 Lightning II - 20 lat programu Czas szybko mija. Po wielu latach przyglądania się z boku i bez emocji światowemu fenomenowi, jakim dla wielu z nas jest taktyczny samolot bojowy wykonany w technologii utrudnionej wykrywalności... Pomostowe samoloty bojowe dla Sił Powietrznych Koniec maja bieżącego roku przyniósł ożywioną dyskusję nad kolejnym pakietem „pomostowych” zakupów Ministerstwa Obrony Narodowej z pominięciem krajowego przemysłu obronnego. Miało to związek z wizytą ministra Mariusza Błaszczaka... Spitfire w walkach o Afrykę Północną 1942-1944 r. Pierwsze samoloty myśliwskie Supermarine Spitfire przybyły do Afryki dopiero, gdy na tym teatrze działań wojennych przewaga Niemców sięgnęła poziomu krytycznego. Chociaż ostatecznie przeważyły szalę zwycięstwa na korzyść lotnictwa aliantów, wbrew... Śmigłowce bojowe Kamow Ka-50 i Ka-52 Ministerstwo Obrony ZSRR zaakceptowało jednomiejscowego Ka-50, ale nie oznaczało to, że zrezygnowało ze śmigłowca dwumiejscowego. Dopiero dwumiejscowa wersja Ka-52, z nowymi sensorami i nowym uzbrojeniem, okazała się naprawdę udana... Postępy programu Next Generation Air Dominance Siły powietrzne Stanów Zjednoczonych (US Air Force, USAF) stopniowo ujawniają coraz więcej informacji na temat programu budowy platform przewagi powietrznej następnej generacji – NGAD (Next Generation Air Dominance). Ma... Wystawa Armia 2020 Rosyjski loyal wingman Firma Kronsztadt z Sankt Petersburga, która właśnie wprowadziła do produkcji pierwszy w Rosji nowoczesny duży samolot bezzałogowy Inochodziec-BLA (Orion), kontynuuje ekspansję do nowych obszarów. Federacja Rosyjska zaczęła rozwijać współczesne... Lockheed Martin Lockheed Martin to jeden z trzech największych koncernów amerykańskiego przemysłu lotniczo-kosmicznego obok Boeinga i Northropa Grummana. W obecnej formie funkcjonuje od 1995 r., kiedy to nastąpiło połączenie Lockheed Corp.... Pierwszy lot Valora 18 grudnia ubiegłego roku po raz pierwszy wzbił się w powietrze prototyp zmiennowirnikowca Bell V-280 Valor. To doniosłe wydarzenie nie tylko dla jego konstruktorów, ale prawdopodobnie także dla rozwoju światowego... Chińskie AG-600 Łodzie latające, to jedna z najrzadziej obecnie konstruowanych klas samolotów. Swoją świetność przeżywały w okresie międzywojennym i w czasie II wojny światowej, gdy wydawało się, że stanowią najlepsze rozwiązanie... Wojska Rakietowe OPK 1959-1967 r. Wojska pierwszych kilku minut III wojny światowej. To określenie na lata przylgnęło do obsług w dywizjonach ogniowych Wojsk Obrony Powietrznej Kraju, które były wyposażone w przeciwlotnicze zestawy rakietowe. To... Jubileusz WCBKT Pięćdziesiąt lat mija od powstania Zakładu Produkcji Doświadczalnej Wojskowej Akademii Technicznej, którego prawnym następcą jest Wojskowe Centralne Biuro Konstrukcyjno-Technologiczne Od początku swego istnienia podmiot ten był nastawiony na... Pierwszy C-27J Spartan w słowackim lotnictwie Leonardo C-27J Spartan jest wojskowym, dwusilnikowym lekkim samolotem transportowym strefy taktycznej, w klasycznym dla maszyn o tym przeznaczeniu układzie górnopłata. Jest efektem współpracy włoskiej firmy Alenia Aermacchi (obecnie Leonardo... Sloboda-2017 cz. 1 20 października 2017 r. na lotnisku Batajnica położonym niedaleko stolicy Serbii Belgradu odbyły się pokazy nowych zdolności operacyjnych Sił Zbrojnych Republiki Serbskiej, osiągniętych dzięki pozyskaniu nowego uzbrojenia oraz wyposażenia, pod kryptonimem Sloboda-2017... Bezzałogowe systemy powietrzne w Siłach Zbrojnych RP Bezzałogowe systemy powietrzne stanowią dziś niezwykle istotny element wyposażenia każdego rodzaju sił zbrojnych i wykonują bardzo różnorodne zadania, przy czym najważniejsze to prowadzenie wielospektralnego rozpoznania obiektów w głębi obszaru... Bezzałogowce FlyEye, Warmate i Gladius dla Sił Zbrojnych RP Firmy wchodzące w skład największego polskiego prywatnego podmiotu przemysłu obronnego – Grupy WB – nie mogą ostatnio narzekać na brak zainteresowania resortu obrony narodowej ich produktami. W przypadku wieży... Boeing MQ-25A Stingray MQ-25A Stingray to pierwszy w historii bezzałogowy samolot tankowania powietrznego przeznaczony dla Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych (US Navy). To co w tym programie jest niezwykle ważne i zarazem bardzo... Bezzałogowe przyspieszenie Nieoczekiwanie, koniec roku przyniósł zawarcie umowy pomiędzy Inspektoratem Uzbrojenia a Polską Grupą Zbrojeniową dotyczącej zakupu dla Sił Zbrojnych RP 25 zestawów bezzałogowych aparatów latających klasy mini, kryjących się... Nowe rakiety Seulu Cz. 2 Pociski manewrujące 15 września 2021 r. w południo-wokoreańskich mediach ukazał się, udostępniony przez Ministerstwo Obrony Narodowej Republiki Korei, materiał filmowy, w którym ujawniono aż cztery nowe systemy uzbrojenia rakietowego opracowane przez... Bezzałogowe Bayraktary TB2 dla Sił Zbrojnych RP 24 maja, w czasie wizyty delegacji państwowej Rzeczypospolitej Polskiej z prezydentem Andrzejem Dudą na czele w Republice Turcji, została podpisana umowa na dostawę bezzałogowych systemów powietrznych Baykar Bayraktar TB2... Rosja przyspiesza zakupy 26 lutego rosyjski minister obrony Siergiej Szojgu wizytował zakład firmy Kronsztadt w Tuszyno w Moskwie, gdzie produkowane są bezzałogowe samoloty Inochodziec dla rosyjskich sił zbrojnych i projektowane są kolejne... Nowy sprzęt na defiladach z okazji Dnia Sił Zbrojnych Islamskiej Republiki Iranu Zagraniczne oceny irańskiego przemy-słu obronnego i jego produktów są niejednoznaczne. Z jednej strony powstają w tym państwie ewidentnie zaawansowane konstrukcje, takie jak: rakietowe systemy przeciwlotnicze, skomplikowane stacje radiolokacyjne i... Antonow An-225 historia pewnego marzenia Historia rozwoju największego na świecie eksploatowanego do niedawna samolotu transportowego związana jest z prowadzoną w okresie zimnej wojny rywalizacją o prymat w podboju kosmosu między dwoma supermocarstwami. Turystyka kosmiczna Koncepcje tanich statków przeznaczonych do załogowych lotów balistycznych, pojawiały się od trzydziestu lat. Projektowania i budowy takiego statku podejmowały się różne firmy i osoby prywatne, jednak wszelkie wysiłki kończyły... Rakieta Angara 29 kwietnia z kosmodromu Plesieck wystrzelona została rakieta nośna o numerze seryjnym 1Ł. Wyniosła ona na orbitę (perigeum 279 km, apogeum 294 km, inklinacja 96,45°) satelitę Ministerstwa Obrony... Chińskie orbitery a propaganda Zachodu W październiku i listopadzie interneto-we wydanie brytyjskiego dziennika „Financial Times” opublikowało artykuły poświęcone, przeprowadzonym przez Chińską Republikę Ludową testom w locie statku powietrznego, określonego w obydwu artykułach pociskiem hipersonicznym... Amerykanie znów latają w kosmos Tytuł artykułu jest nieco mylący, gdyż Amerykanie przebywają przecież nieprzerwanie na orbicie okołoziemskiej już od końca roku 2000, kiedy to na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej znalazła się jej pierwsza stała... Misja Apollo-13 Jest późny poniedziałkowy wieczór 13 kwietnia 1970 r. W Centrum Kontroli Misji, zlokalizowanym na terenie Ośrodka Lotów Załogowych (Manned Spacecraft Center, MSC) w Houston trwają przygotowania kontrolerów do przekazania... Co piszczy w Układzie Słonecznym? Przed czterema laty, w artykule pod identycznym tytułem, zamieściłem zestawienie i krótki opis misji wszystkich sond kosmicznych, które funkcjonowały na i w pobliżu planet i innych ciał naszego układu... Debiut Starlinera Po marcowym pierwszym locie orbitalnym statku kosmicznego Crew Dragon firmy SpaceX, pod koniec roku przyszła kolej na debiut konstrukcji konkurenta w ramach projektu NASA Commercial Crew Program – Starlinera... Pierwsze Cougary w Polsce 20 czerwca do Polski, drogą morską, dotarło pierwszych 71 pojazdów minoodpornych (tzw. MRAP) Force Protection Cougar 4×4, przekazanych Siłom Zbrojnym RP przez administrację Stanów Zjednoczonych w ramach programu pomocy... Eurosatory 2022 – wszystkie czołgi duże i małe Paryskie salony Eurosatory, prezentujące przede wszystkim uzbrojenie i sprzęt szeroko rozumianych wojsk lądowych, a także naziemne systemy przeciwlotnicze, zazwyczaj były miejscem premier nowych wozów bojowych czołowych europejskich producentów, a... Mission Master – bezzałogowy mistrz misji z Kanady Platformy bezzałogowe różnych klas i przeznaczenia odgrywają coraz większą rolę na współczesnym polu walki i wydaje się, że będzie ona rosnąć. Nie może zatem dziwić, że wielu producentów zaawansowanego... Radziecki kołowy transporter opancerzony BTR-40 BTR-40 jest jednym z najmniej rozpoznawalnych radzieckich transporterów opancerzonych. Znacznie lepiej zapisał się w pamięci podobny do niego, choć większy BTR-152. Niezależnie od tego BTR-40 współtworzył pierwszą generację radzieckich transporterów... Panzerkampfwagen V Panther Trwają spory historyków i specjalistów wojskowych, który z czołgów średnich II wojny światowej był najlepszy: radziecki T-34 czy niemiecki PzKpfw V Panther? Średni, bowiem to właśnie ta klasa pojazdów... Z którą armatą przeciwko Armacie? Opracowanie w Federacji Rosyjskiej czołgu T-14 Armata stanowiło dla państw Zachodu impuls do poszukiwań odpowiednich środków przeciwdziałania. Między innymi powrócono do rozpoczętych jeszcze w trakcie zimnej wojny prac nad... Postępy programu taktycznego pojazdu wielozadaniowego 4×4 z Huty Stalowa Wola Kieleckie Międzynarodowe Targi Służb Mundurowych i Bezpieczeństwa Publicznego POLSECURE, które odbyły się w dniach 27-29 kwietnia, stały się kolejną okazją do zapoznania się z jednym z najnowszych produktów Huty... Rosyjski resort obrony podsumowuje 2021 rok Pod koniec grudnia Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej publicznie podsumowało wykonanie zaplanowanych dostaw uzbrojenia i innych inwestycji na rzecz Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej. Okazją ku temu były transmitowane w... Chinskie systemy i zestawy bliskiego zasięgu Wielość chińskich systemów dużego i średniego zasięgu, opisanych w WiT 1/2022 nie jest bynajmniej usprawiedliwiona potrzebami obrony przeciwlotniczej Państwa Środka i jego sił zbrojnych. Nie da się też zauważyć... Z którą armatą przeciwko Armacie? Opracowanie w Federacji Rosyjskiej czołgu T-14 Armata stanowiło dla państw Zachodu impuls do poszukiwań odpowiednich środków przeciwdziałania. Między innymi powrócono do rozpoczętych jeszcze w trakcie zimnej wojny prac nad... Neptun – ukraiński rakietowy system obrony wybrzeża 5 kwietnia pierwszy w pełni funkcjonalny prototyp samobieżnego rakietowego systemu obrony wybrzeża Neptun RK-360MC został zademonstrowany publicznie w trakcie prób zakładowych, w czasie których po raz pierwszy odpalono z... Plan Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych RP 28 lutego w Dowództwie Generalnym Rodzajów Sił Zbrojnych minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak podpisał jeden z najważniejszych dokumentów planistycznych Wojska Polskiego – „Plan Modernizacji Technicznej Sił Zbrojnych RP na lata 2017–2026... Nexter 105 LG1 – artyleryjska waga lekka Spółka Nexter Systems jest znanym producentem artylerii lufowej, tak samych dział, jak i amunicji szerokiej gamy kalibrów – także do uzbrojenia tej kategorii wytwarzanego poza NATO. Wśród dział ciągnionych... Udane strzelania amunicji do moździerza Rak Dwa lata temu, na łamach „Wojska i Techniki” 9/2016, przedstawiliśmy aktualny stan zaawansowania programu rozwoju nowej polskiej amunicji przeznaczonej do najnowszych 120 mm moździerzy samobieżnych Rak, prowadzony przez Zakłady Metalowe... Głowice z Zielonki Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia z Zielonki, znany wcześniej z wielu ciekawych opracowań z zakresu sprzętu artyleryjskiego i rakietowego, a także amunicji wielu typów, od kilku lat specjalizuje się także... Lufowa artyleria nadbrzeżna w PRL Artyleria nadbrzeżna była w pierwszych latach po II wojnie światowej jedynym prężnie rozwijającym się elementem morskiego rodzaju sił zbrojnych. Na jej rozbudowę nie szczędzono sił i środków, a siłą rażenia wszystkich... Z którą armatą przeciwko Armacie? Opracowanie w Federacji Rosyjskiej czołgu T-14 Armata stanowiło dla państw Zachodu impuls do poszukiwań odpowiednich środków przeciwdziałania. Między innymi powrócono do rozpoczętych jeszcze w trakcie zimnej wojny prac nad... Siły Zbrojne Republiki Słowackiej przejęły zmodernizowane wozy bojowe 29 maja na terenie ośrodka badawczego Lieskovec, należącego do firmy Konštrukta Defence z Dubnicy nad Váhom, minister obrony Republiki Słowackiej Peter Gajdoš przekazał żołnierzom Sił Zbrojnych Republiki Słowackiej 21, gruntownie zmodernizowanych... System rozpoznania i dowodzenia Obrony Powietrznej PRL Lata 70. w jednostkach radiotechnicznych Wojsk OPK (WOPK) charakteryzowały się przede wszystkim rozwijaniem automatyzacji dowodzenia i naprowadzania. Temu była podporządkowana ostatnia i najtrwalsza w okresie PRL reforma Wojsk... System rozpoznania i dowodzenia Obrony Powietrznej PRL cz. I Tytuł może przydługi, ale lista spraw do opisania całkiem spora. To historia rozpoczynająca się stworzeniem systemu obserwacyjno-meldunkowego na obszarze kraju, do którego stopniowo włączano kolejne posterunki radiotechniczne wyposażone w... Ciężkie terenowe podwozia w układzie 10×10 cz. II W drugiej części artykułu kontynuujemy przegląd zachodnich ciężkich terenowych podwozi wieloosiowych w układzie napędowym 10×10. Tym razem skupimy się na konstrukcjach powstałych w amerykańskiej spółce Oshkosh Defense, a dokładnie... Państwa bałtyckie przed i po 2014 r. Cz. 1 Państwa bałtyckie to dzisiaj najbardziej narażeni na atak członkowie Sojuszu Północnoatlantyckiego. Nie dość, że sąsiadują z potężnym państwem, nie wahającym się przed użyciem agresji zbrojnej jako narzędzia polityki międzynarodowej,... „Cudowne bronie” prezydenta Putina Gdy w 2002 r. Stany Zjednoczone wycofały się z zawartego w 1972 r. dwustronnego traktatu ograniczającego ilościowo i jakościowo systemy antyrakietowe, Rosja bardzo dobitnie krytykowała tę decyzję. Wskazywała na fundamentalne znaczenie... Czechy modernizują sprzęt pancerny i artylerię Po podziale na dwa niezależne państwa Bratysława i Praga w znacznej mierze roztrwoniły ten potencjał, z jednej strony redukując liczebność wojska, stany sprzętu i budżety obronne, z drugiej nie... Space Launch System 14 grudnia 1972 r., podczas trzeciego i ostatniego spaceru na powierzchni Księżyca w misji Apollo-17, astronauci Cernan i Schmitt odsłonili plakietkę umieszczoną na podwoziu lądownika. Słowa na niej umieszczone brzmiały: Tu ludzie... Zajęcie lotniska na Mokotowie Można postawić tezę, że Czyn polski z listopada 1918 r. na polu aeronautyki stał się zwornikiem prac wykonanych na rzecz awiacji jeszcze pod zaborami lub na Obczyźnie, z lotniczym dziełem pokolenia Niepodległej.... Zachodnioeuropejscy producenci ciężarówek na salonie IDEX 2021 Pomimo nadal niewygasającej pandemii COVID-19, pomiędzy 21 a 25 lutego w Abu Zabi w Zjednoczonych Emiratach Arabskich odbył się salon IDEX 2021, jedna z największych na świecie imprez targowych poświęcona... Wozy łączności Opisywane we wcześniejszej serii artykułów prace nad częściową motoryzacją dowództw i służb wielkich jednostek WP stanowiły tylko fragment procesu rozbudowy i modernizacji sprzętowej Wojska Polskiego. Choć bez wątpienia nasycenie... Jelcz w programie Jak Wkrótce system zabezpieczenia logistycznego Sił Zbrojnych RP wzbogaci się o nowe zestawy pojazdów przeznaczonych do transportu ciężkich ładunków, w tym czołgów, innych ciężkich pojazdów, sprzętu wojskowego i kontenerów. Polscy... Działalność kosmiczna Profesora Piotra Wolańskiego Lista osiągnięć Profesora Wolańskiego jest długa: wynalazki, patenty, badania naukowe, projekty ze studentami. Podróżuje po całym świecie z odczytami i wykładami i wciąż otrzymuje wiele ciekawych propozycji w ramach międzynarodowej... Czas sanacji Przewrót majowy był ewenementem w dziejach świata. Rebelianci odnieśli zwycięstwo, ale nie zawieszono konstytucji, nie rozwiązano parlamentu i nie wprowadzono stanu wyjątkowego na terenie całego kraju. Więzienia nie zapełniły się pokonanymi,... JELCZ Regina, Krab, Kryl, Langusta, Baobab, Liwiec, Morska Jednostka Rakietowa, Pilica, Wisła, Odra, Daglezja – to wszystko nazwy programów lub urządzeń, w których ważną rolę pełnią ciężarówki zaprojektowane i wyprodukowane... Gävle i Sundsvall – szwedzkie korwety pomostowe 4 maja szwedzka Administracja ds. Materiałów Obronnych (FMV, Försvarets materielverk), w trakcie uroczystości w Muskö, przekazała Marinen zmodernizowaną korwetę HMS (Hans Majestäts Skepp) Gävle. Jest to niespełna 32-letni okręt,... Miecznik w stylu MEKO Na początku lutego grupa polskich dziennikarzy miała okazję zapoznać się z ofertą niemieckiego holdingu stoczniowego thyssenkrupp Marine Systems, przygotowaną w odpowiedzi na program budowy fregat dla Marynarki Wojennej RP... Podwodne siły odstraszania Najwyższego Przywódcy Marynarka Wojenna Koreańskiej Armii Ludowej (Chos˘on-inmingun Haegun, dalej CIH), mimo słabości, związanej przede wszystkim z niskim poziomem zaawansowania technicznego, jest stosunkowo liczna. Składa się na nią bowiem ponad 430... Arrowhead 140 Made in Poland? Od chwili, gdy pod koniec lutego obecnego roku minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak ogłosił niezwykłe przyspieszenie programu okrętu obrony wybrzeża pk. Miecznik, jego temat zdominował wszelkie publikacje i wystąpienia... Korwety po szwedzku 25 stycznia Saab Kockums AB i Försvarets materielverk (FMV, Agencja Materiałów Obronnych) podpisały dwie umowy dotyczące przyszłości uderzeniowych sił nawodnych Marynarki Wojennej Królestwa Szwecji. Dokumenty obejmują fazę definicyjną... Pełna wersja artykułu Dierzkij – nowa rosyjska korweta wielozadaniowa 28 października 2016 r. w petersburskiej stoczni Siewiernaja Wierf’, pod numerem stoczniowym 1009, położono stępkę korwety wielozadaniowej Dierzkij, prototypowej jednostki projektu 20386, przeznaczonej dla Wojenno-Morskowo Fłota Federacji Rosyjskiej. Będzie... Niszczyciele typu 055 – Zumwalty Państwa Środka 30 sierpnia w stoczni Dalian Shipbuilding Industry Company w Dalian w prowincji Liaoning zwodowano ósmy, a zarazem ostatni niszczyciel rakietowy typu 055 pierwszej serii. Tym samym Marynarka Wojenna Chińskiej... Nowe systemy podwodne Kormoranów II W stoczni Remontowa Shipbuilding w Gdańsku trwa budowa dwóch seryjnych niszczycieli min projektu 258 Kormoran II. W konstrukcji i wyposażeniu Albatrosa oraz Mewy uwzględniono korekty, będące efektem doświadczeń... Brytyjskie okręty podwodne na Morzu Śródziemnym 1940-1941 Okręty podwodne Royal Navy przystąpiły do drugiej wojny światowej słabo przygotowane i szybko poniosły dotkliwe straty. Szczególnie było to widoczne na wodach południa Europy. Ostatecznie jednak to właśnie tam... Miecznik w stylu MEKO Na początku lutego grupa polskich dziennikarzy miała okazję zapoznać się z ofertą niemieckiego holdingu stoczniowego thyssenkrupp Marine Systems, przygotowaną w odpowiedzi na program budowy fregat dla Marynarki Wojennej RP... ORP Błyskawica w obronie konwoju SC-94 Wojenna historia służby niszczyciela ORP Błyskawica zawiera nadal wiele nie do końca wyjaśnionych wydarzeń i tajemnic. Nasz okręt, często był nazywany przez alianckich sojuszników „lucky ship”, ponieważ podczas II wojny światowej wielokrotnie... Mariany 1944 Podczas gdy w Europie rozgorzała walka o przyczółki w Normandii, po drugiej stronie globu rejon Wysp Mariańskich stał się areną wielkiej bitwy na lądzie, w powietrzu i na morzu, która ostatecznie... Taktyka U-Bootów w Bitwie o Atlantyk 1939-1945 W okresie II wojny światowej stosowana przez niemieckie okręty podwodne taktyka nie była wciąż taka sama. Miały na nią wpływ różnorodne czynniki: ilość zdolnych do akcji bojowych okrętów podwodnych... Pancerniki lotnicze Ise i Hyūga Jednostki typu Ise miały dość dziwną karierę. Powstały w okresie I wojny światowej jako typowe drednoty. Lecz już w kilka lat po wejściu do służby zostały poddane pierwszej z kilku... Działania okrętów podwodnych Royal Navy w Europie północno-zachodniej 1941-1945 Chociaż począwszy od połowy 1940 r. działania brytyjskiej floty podwodnej koncentrowały się na Morzu Śródziemnym, a później także na Dalekim Wschodzie, te prowadzone na wodach okalających Wyspy Brytyjskie –... Działania okrętów podwodnych Royal Navy w Europie Brytyjska marynarka wojenna, ze swoim sentymentem do wielkich okrętów nawodnych, nigdy nie darzyła własnej floty podwodnej szczególnym entuzjazmem, traktując ją bardziej jako zło konieczne. Nic zatem dziwnego, że dokonania... SSC – pływające pomosty Marines 6 lutego 2020 r. US Navy otrzymała prototypowy poduszkowiec desantowy nowej generacji LCAC-100. To milowy krok programu Ship-to-Shore Connector, który zainicjowano na początku tego stulecia. Ma on niebagatelne znaczenie dla Marynarki... Chiński lotniskowiec Shandong Gdy w 1998 r. nieznana nikomu prywatna firma Chong Lot z Makau kupiła na Ukrainie za 30 mln USD nieukończony ciężki krążownik lotniczy Wariag (eks-Riga) projektu tylko najwięksi optymiści spośród... Łahuna Łahuna. 30 stycznia tego roku ze Stoczni Remontowej „Ukrajina” w Odessie na Zatokę Odeską wyszedł po raz pierwszy – by odbyć zakładowe próby morskie – średni okręt rozpoznawczy budowany... Griemiaszczij – nowa korweta Wojenno-Morskowo Fłota Miał podnieść banderę Wojenno-Morskowo Fłota Federacji Rosyjskiej 25 grudnia ubiegłego roku, ale jego testy na Północy przedłużyły się do 20 stycznia. Chodzi o Griemiaszczego, prototypową jednostkę projektu 20385, stano-wiącego... Pół wieku Mewy 30 grudnia ubiegłego roku w Porcie Wojennym w Gdyni po raz ostatni spuszczono banderę wojenną i proporzec z flagsztoków trałowca bazowego ORP Mewa. Ten zasłużony okręt nosił je przeszło... Korweta patrolowa ORP Ślązak Na podstawie rozkazu Dowódcy Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych nr 560 z dnia 22 listopada 2019 r., 28 listopada w Porcie Wojennym w Gdyni po raz pierwszy podniesiono banderę i proporzec Marynarki Wojennej RP na... Seryjne Kormorany dwa 10 października w Gdańsku odbyła się potrójna uroczystość związana z programem budowy niszczycieli min projektu 258 Kormoran II. Powstają one w wyniku kooperacji trzech spółek tworzących konsorcjum – gdańskiej stoczni Remontowa... To nie Buriewiestnik – tajemnicze zdarzenie pod Nienoksą Cz. 2 W poprzedniej części artykułu przedstawiliśmy przebieg feralnych wydarzeń na 45. Państwowym Centralnym Poligonie Doświadczalnym WM FR, posiłkując się oficjalnymi informacjami krążącymi w środkach masowego przekazu i porównując je z dostępną... Wojenna służba ORP Grom Rankiem 4 maja 1940 r. w trakcie bojów sił alianckich z niemieckimi o port w Narwiku, w Rombakkenfjordzie po ataku samolotu Luftwaffe został zatopiony niszczyciel ORP Grom. Na okręcie poległo 59 marynarzy.... Jak Churchill pojmał Tirpitza, czyli zatopienie krążownika Mainz Rankiem 28 sierpnia 1914 r. dwie flotylle niszczycieli Harwich Force pod dowództwem komodora Reginalda Tyrwhitta, z dalekim wsparciem pięciu krążowników liniowych dowodzonych przez wadm. Beatty’ego wpadły od północy na wody... Heroiczny bój HMS Li Wo Znawcom spraw morskich nie trzeba przypominać losów krążowników pomocniczych HMS Jervis Bay czy HMS Rawalpindi, które stawiły czoła o wiele silniejszemu przeciwnikowi i stoczyły z nim bohaterską walkę. Mniej znane... ORP Ślązak Dobry pasterz dinghy Na początku 1942 r. polska flota wojenna na obczyźnie miała niszczyciele eskortowe OORP Krakowiak i Kujawiak, które przekazane w dzierżawę od Brytyjczyków, już od kilku miesięcy z powodzeniem wykonywały zadania... Bitwa koło Zatoki Cesarzowej Augusty Po lądowaniu Amerykanów na wyspie Bougainville, w nocy z 1 na 2 listopada 1943 r., w pobliżu Zatoki Cesarzowej Augusty doszło do zaciekłego starcia silnego zespołu japońskiego kadm. Sentarō Ōmoriego,... Samozatopienie floty duńskiej W sierpniu 1943 r. doszło do samozatopienia zasadniczej części duńskiej floty. Paradoksalnie, było to najistotniejsze wydarzenie w dziejach tej marynarki wojennej w czasie II wojny światowej. USS Olympia – ostatni wojownik z Zatoki Manilskiej Krążownik USS Olympia jest symbolem wielkich przemian gospodarczych i politycznych, jakie zaszły w Stanach Zjednoczonych pod koniec XIX w. Jego unikalny projekt zawierał szereg nowości konstrukcyjnych i był żywym przykładem... Bitwa koło Wysp Komandorskich 27 marca 1943 r., w odległości około 100 Mm na południe od Wysp Komandorskich i około 150-180 Mm na zachód od wyspy Attu (rejon Aleutów), doszło do wyjątkowo zaciekłej bitwy artyleryjsko-torpedowej,... Samochody pancerne, zwiadowcze i transportery opancerzone Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie 1939-1945 Po triumfie niemieckiego blitzkriegu w Polsce stało się jasne, że kolejna wojna będzie starciem, które wygra strona bardziej mobilna. Jedynie Francuzi bezkrytycznie wierzyli w umocnienia Linii Maginota, pozostawiając wojska pancerne... Radziecki Czołg średni T-54 Podczas tworzenia jesienią 1943 r. projektu nowego czołgu w KB-520, czyli biurze konstrukcyjnym charkowskiej fabryki czołgów nr 183 ewakuowanej do Niżnego Tagiłu, w pełni wykorzystano doświadczenia zebrane podczas produkcji, zastosowania... Pierwsze samochody pancerne W 1885 r. Karl Friedrich Benz skonstruował swój pierwszy pojazd mechaniczny. Dzięki skutecznej kampanii reklamowej przeprowadzonej w latach 80. XX wieku przez firmę Mercedes Benz, rok 1885 uchodzi za... Odbicie Filipin 1944-1945 Największą aliancką operacją lądowo-morską na Pacyfiku była kampania filipińska, trwająca od jesieni 1944 do lata 1945 r. Opanowanie Filipin miało kluczowe znaczenie dla przetrącenia kręgosłupa japońskich sił zbrojnych, zarówno... Plan rozwoju polskiego lotnictwa wojskowego w latach 1970-1985 Lata siedemdziesiąte ubiegłego wieku to w dziejach PRL okres, w którym dzięki intensywnej rozbudowie wielu gałęzi gospodarki kraj miał dogonić Zachód w poziomie nowoczesności i stylu życia. Torpedy Polskiej Marynarki Wojennej 1924-1939 Taktyka i szkolenie Uzbrojenie torpedowe Polskiej Marynarki Wojennej było sukcesywnie modernizowane, a metody jego wykorzystania dostosowywane do zmieniających się zasad prowadzenia walki na morzu. Oddziały RSI w walkach na przyczółku Anzio 22 stycznia 1944 r. we Włoszech, w okolicach miasta Anzio, na tyłach jednostek niemieckich wylądowały oddziały amerykańskiego VI Korpusu (później wsparte również przez oddziały brytyjskie) pod dowództwem gen. Johna... Niemieckie przewoźne pancerne gniazdo ckm w Wojsku Polskim 1945-1960 W maju 1945 r. Naczelne Dowództwo (ND) Wojska Polskiego (WP) włączyło do zadań jednostek saperskich zajętych rozminowywaniem kraju także rozpoznanie inżynieryjne terytorium państwa. Obejmowało opis wszelkich niemieckich fortyfikacji,... Kaszubska pułapka 1. Armia Pancerna Gwardii potrzebowała 48 godzin na ściągnięcie z rejonu Recza pod Koszalin urządzeń tyłowych oraz składów. Czas ten wykorzystano na krótkie remonty i przywracanie sprzętu do gotowości bojowej. Wraz... Obłęd’45: powstanie w Pradze czeskiej w maju 1945 r. Czesi lubią się chwalić, że w czasie drugiej wojny światowej byli pierwszą ofiarą niemieckiej agresji, a oni sami twardo i zdecydowanie walczyli przeciwko nazizmowi. Od początku – do końca.... Afryka Wschodnia 1940-1941: imperialne marzenia Duce W ostatnich dziesięcioleciach XIX w. większość atrakcyjnych ziem Czarnego Lądu miała już swych europejskich władców. Włosi, którzy dołączyli do grona kolonizatorów dopiero po zjednoczeniu kraju, zainteresowali się nie do... Rajdy lotniskowców Task Force 38 na japońską bazę morską w Kure w lipcu 1945 r. 1 lipca zespół Task Force 38 opuścił zatokę Leyte i wyruszył z misją zaatakowania japońskich wysp macierzystych. Celem były lotniska, bazy morskie i stocznie, okręty, ośrodki przemysłowe i żegluga... Armia Czerwona na Bałkanach 1944 Wyzwolenie Carogrodu (Konstantynopola, Stambułu) spod jarzma niecnych mahometan, kontrola nad cieśninami morskimi Bosfor i Dardanele oraz połączenie świata prawosławnego pod przewodnictwem „Wielkiego Rosyjskiego Carstwa” – to standardowy komplet celów... Uzbrojenie rosyjskiego kontyngentu w Syrii Interwencja militarna Rosji w konflikcie syryjskim była całkowitym zaskoczeniem dla zagranicznych analityków i najwyraźniej także dla służb wywiadowczych, z izraelskimi włącznie. Wojny i konflikty w latach 20. XX wieku Wielka Wojna 1914-1918 miała zakończyć wszystkie konflikty zbrojne na świecie. Być może – a i to na krótko – rozwiązała część sporów wielkich mocarstw w Europie Zachodniej. W innych częściach... Ostatnie działania francuskiego lotnictwa w Iraku i Syrii Ostatnie miesiące 2016 r. to wzmożone działania francuskich samolotów na terenie Bliskiego Wschodu w ramach koalicyjnej operacji „Inherent Resolve”. Między Piorunem a Narwią Kompetencje, którymi już dysponuje zespół konstruktorów przenośnych przeciwlotniczych zestawów rakietowych Grom i Piorun mogą z powiedzeniem zostać wykorzystane przy opracowaniu nowego przeciwlotniczego pocisku kierowanego krótkiego zasięgu. Nowy pocisk o... Iskandery w Obwodzie Kaliningradzkim Od roku 2008 jednym ze stałych elementów wojen: psychologicznej, informacyjnej i gry politycznej, jest informowanie o zwiększaniu potencjału ofensywnego Sił Zbrojnych FR w Obwodzie Kaliningradzkim – czy to podawanie... Pełna wersja artykułu Nadchodzi CZ P-10 Marka CZ od dziesięcioleci jest synonimem wysokiej jakości, a przy tym atrakcyjnych cenowo, pistoletów samopowtarzalnych z mechanizmem uderzeniowym typu kurkowego (z kurkiem odkrytym). Dziś Česká zbrojovka wsłuchała się... Zestaw rakietowy Gibka-S Informacje o prowadzeniu prac rozwojowych nad lekkim samobieżnym przeciwlotniczym zestawem rakietowym na nośniku w postaci pojazdu terenowego Tigr w układzie 4×4, wykorzystującym rozwiązania okrętowego stanowiska Gibka, pojawiły się już przed kilkoma laty.... „Thracian Thunder 2016” Od 7 stycznia do 25 marca 2016 r. większa część terytorium bazy lotniczej Graf Ignatiewo oraz poligony Nowo Selo i Elena były intensywnie wykorzystywane przez siły powietrzne Bułgarii i... Chiński przeciwlotniczy system rakietowy FK-3 w Europie Siły Zbrojne Serbii zorganizowały 30 kwietnia przedsięwzięcie pod kryptonimem „Štit 2022” („Tarcza 2022”) – wielki pokaz swych nowych zdolności, który odbył się w Bazie Lotniczej im. płk. pil. Milenko... Mission Master – bezzałogowy mistrz misji z Kanady Platformy bezzałogowe różnych klas i przeznaczenia odgrywają coraz większą rolę na współczesnym polu walki i wydaje się, że będzie ona rosnąć. Nie może zatem dziwić, że wielu producentów zaawansowanego... System rakietowy ziemia–ziemia JFS-M 23 czerwca, przy okazji trwającej od 22 do 26 czerwca berlińskiej wystawy lotniczo-kosmicznej ILA 2022, niemieckie spółki ESG, MBDA Deutschland i KMW podpisały list intencyjny o współpracy przy rozwoju... Pro Defense po raz drugi W dniach 1–4 czerwca w Ostródzie odbyły się, po raz drugi, Targi Proobronne Pro Defense, które w zamyśle organizatorów mają stać się ważnym wydarzeniem na wystawienniczej mapie Polski. Wystawa „AIR FAIR 2016” W dniach 20-21 maja na terenie Wojskowych Zakładów Lotniczych nr 2 w Bydgoszczy odbyła się jubileuszowa, dziesiąta, międzynarodowa wystawa „AIR FAIR – Wszystko dla lotnictwa”. Z „Polskim Irvinem” w klapie – spadochroniarze LOPP Masowy rozwój sportu spadochronowego w perspektywie wzrastających możliwości lotnictwa jest zjawiskiem doniosłem, zupełnie naturalnem i koniecznem, którego znaczenia nie można lekceważyć. […] Uważam, że sport spadochronowy jest dla naszej... IDEF-2017 Organizatorzy, uczestnicy i goście tegorocznej wystawy IDEF zdecydowanie mogą zaliczyć to przedsięwzięcie do udanych. To oczywiście nie tylko zasługa organizatorów czy zainteresowania lokalnym rynkiem światowych potentatów, ale przede wszystkim... Następcy Iskier coraz bliżej Z okazji rozpoczęcia montażu końcowego pierwszego samolotu szkolno-treningowego Finmeccanica Aircraft Division M-346 Master, przeznaczonego dla Sił Powietrznych, 24 lutego w zakładach Finmeccanica Aeronautics w Venegono Superiore w północnych Włoszech... Baltic Air Policing 2015 Wraz z zakończeniem rotacji 39. Baltic Air Policing i odlotem węgierskich Gripenów do macierzystej bazy w Kekscekemet skończył się rok 2015 – wyjątkowy w natowskiej misji pod wieloma względami. Światowa jakość i sukcesy: bezzałogowe systemy WB Group Nad Wisłą od dawna mówi się o potrzebie innowacyjności, dzięki której Polska ma przestać liczyć się na świecie przede wszystkim jako rezerwuar niedrogiej, dobrze wykwalifikowanej siły roboczej, a zacznie... NSM Live Missile Firing 2016, czyli MJR na bojowo W ostatnich dniach maja bieżącego roku wydzielony komponent Morskiej Jednostki Rakietowej 3. Flotylli Okrętów w Gdyni wziął udział w polsko-norweskim ćwiczeniu „NSM Live Missile Firing 2016”, zorganizowanym w Norwegii,... usertagcalendar-fullcrosslisthighlightindent-increasesort-amount-asc Napaść Włoch na Grecję w październiku 1940 roku była początkiem długiej i wyczerpującej kampanii bałkańskiej. Nieudolność armii w starciu z wielokrotnie mniej liczebnym przeciwnikiem zmusiła włoskiego dyktatora Benito Mussolini do szukania wsparcia u sojuszniczych Niemiec. Pokrzyżowane plany W tym czasie III Rzesza szykowała się już do inwazji na Związek Radziecki, wobec czego zaangażowanie na froncie południowym było Niemcom wyjątkowo nie na rękę. Postanowili jednak wesprzeć Mussoliniego i rozwiązać sprawę Bałkanów. Operacji inwazji na Jugosławię i Grecję nadano kryptonim „Marita”. Mimo sukcesu to właśnie zaangażowanie we włoską ekspedycję uważane jest za kluczowe dla losów kampanii wschodniej i ostatecznej porażki wojsk niemieckich w starciu z radziecką Armią Czerwoną. Od początku 1941 roku wojska niemieckie przygotowywały się do inwazji na Grecję. W lutym pozycje na granicy grecko-bułgarskiej zajęły 12. Armia niemiecka. Władze bułgarskie przystąpiły do Paktu Trzech i zgodziły się na przemarsz sojuszniczych wojsk. Tymczasem nowy premier Grecji Aleksandros Korizis negocjował z Brytyjczykami wsparcie aliantów. Premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill zgodził się na transfer części wojsk znajdujących się na froncie afrykańskim. Korpus Ekspedycyjny przybył do greckich portów na przełomie marca i kwietnia w sile ok. 45 tys. żołnierzy. Kontrakcje włoskiej floty atakującej brytyjskiej okręty nie przyniosły sukcesów, a w dniach 27-29 marca doszło do bitwy u Przylądka Matapan, w czasie której Royal Navy zatopiła 3 krążowniki i 3 niszczyciele wroga. 7 marca wojska greckie zaatakowały pozycje włoskie w Albanii, wyprzedzając spodziewaną ofensywę nieprzyjaciela. Zacięte walki trwały do 16 marca, gdy front ustabilizował się na południe od Tepelenë i Himarë. Tymczasem w Jugosławii narastał bunt względem uległej polityki Pawła II i rządu, który 25 marca pod naciskiem Niemiec przystąpił do Paktu Trzech. W kolejnych dniach opozycja przeprowadziła zamach stanu, obalając regenta. W odpowiedzi Niemcy rozszerzyli plan inwazji na Grecję o atak na Jugosławię. 12. Armia marsz. Wilhelma Lista miała uderzyć bezpośrednio na Belgrad, a do ataku planowano wykorzystać także jednostki bułgarskie i węgierskie. Łącznie ponad 40 dywizji wspieranych przez ponad 1000 samolotów, które już 6 kwietnia dokonały druzgocącego nalotu na Belgrad. W ciągu pierwszych trzech dni ofensywy Niemcy poczynili ogromne postępy, wkraczając do Skopje oraz Salonik. Broniąca się rozpaczliwie na linii umocnień (Linia Metaksasa) na granicy z Bułgarią grecka Armia Wschodniej Macedonii została szybko rozbita. W efekcie Armia Środkowej Macedonii wspomagana wojskami brytyjskimi i nowozelandzkimi rozpoczęła odwrót, cofając się najpierw w rejon Olimpu, a następnie do linii Termopile. Kolejny podbój niemieckiej machiny wojennej Sukcesy notowała także 2. Armia niemiecka nacierająca od strony Węgier na kierunku Belgradu. Już 10 kwietnia padł Zagrzeb, a siły niemieckie wspomagały tu wojska chorwackich ustaszy. Dalej 1. Grupa Pancerna gen. Ewalda von Kleista niemal natychmiast przełamała obronę jugosłowiańską i 9 kwietnia wkroczyła do Niszu. 13 kwietnia Niemcy dobili do Belgradu. Kolejne punkty oporu Niemcy konsekwentnie likwidowali i 17 kwietnia wyszli nad Dubrovnik. Tego samego dnia Jugosławia skapitulowała, a do niewoli dostało się 344 tys. żołnierzy. Straty niemieckie opiewały zaledwie na 150 zabitych i blisko 400 rannych. Wspomagająca natarcie armia włoska w Albanii zanotowała w tym czasie 3324 zabitych, zaginionych i rannych. Grupa Armii „Albania” była przewidziana przede wszystkim do wsparcia Niemców po rozbiciu Jugosławii. W efekcie od 15 kwietnia wojska niemieckie i włoskie spychały obrońców na południe. 19 kwietnia wojska Osi zajęły Larisę. Do 23 kwietnia na pozycjach pod Termopile pozostały jedynie jednostki osłonowe, a siły alianckie wycofywały się do portów, gdzie miały zostać podjęte przez marynarkę. Ewakuację prowadzono głównie na Kretę i do 30 kwietnia objęła blisko 50 tys. ludzi. Rankiem 27 kwietnia Niemcy zajęli Ateny, a następnie weszli na Peloponez, gdzie zaskoczyli ostatni rzut ewakuowanych Brytyjczyków, biorąc do niewoli 8 tys. żołnierzy. Kampania mogła zostać zamknięta. W kolejnych tygodniach Niemcom udało się wygrać bitwę o Kretę, co ostatecznie zlikwidowało opór aliantów w Europie Południowej. Straty obu stron w toku walk o Jugosławię i Grecję były wysokie. Po stronie Niemiec notowano 1099 zabitych i ok. 4 tys. rannych, po stronie włoskiej ok. 14 tys. zabitych i 63 tys. rannych. Straty greckie szacowano na ponad 13 tys. zabitych, blisko 63 tys. rannych a straty sił ekspedycyjnych zamknęły się bilansem 14 tys. żołnierzy wziętych do niewoli, ok. 900 zabitych i ok. 1250 rannych. Dodatkowe informacje na temat przebiegu kampanii bałkańskiej znajdziesz w wersji rozszerzonej materiału. Źródła zdjęć: domena publiczna Udanych wakacji! 22 czerwca 2020. Temat: Rządy parlamentarne. NaCoBeZu: - pierwsze wybory parlamentarne, - uchwalenie konstytucji marcowej, - rządy parlamentarne i ich dorobek. 1. 26 stycznia1919 roku wybory do sejmu ustawodawczego. Józef Piłsudski objął funkcję Naczelnika Państwa. 2. 17 marca 1921 roku uchwalenie konstytucji marcowej. Według jej zapisów władzę ustawodawczą sprawował sejm,wykonawczą - rząd oraz prezydent, a sądowniczą - niezawisłe sądy. 3. 9 grudnia 1922 roku wybór Gabriela Narutowicza na pierwszego prezydenta II Rzeczypospolitej, który zginął po kilku dniach w wyniku zamachu. Kolejnym prezydentem został Stanisław Wojciechowski. 4. 12 maja 1926 roku początek zamachu majowego, czyli przewrotu zbrojnego zorganizowanego przez Piłsudskiego. 5. W Wyniku zamachu majowego dotychczasowe władze państwowe podały się do urząd prezydenta wybrano Ignacego Mościckiego, ale Piłsudski aż do śmierci w 1935 roku miał wpływ na najważniejsze kwestie polityczne. 6. W 1935 roku uchwalono konstytucję kwietniową, zmniejszającą uprawnienia parlamentu i poszerzającą zakres władzy prezydenta. Polecenie: Opisz w kilku zdaniach postać historyczną: Prezydenta Gabriela Narutowicza. Powodzenia! 19 czerwca 2020r. Temat: Kształtowanie się granicy zachodniej i południowej. Cel lekcji: walka o zachodnią i południową granicę Polski NaCoBeZu: - powstanie wielkopolskie, - zaślubiny z morzem, - Wolne Miasto Gdańsk, - trzy powstania śląskie, - konflikt polsko-czechosłowacki. 1. 26 grudnia 1918 roku do Poznania przybył Ignacy Jan Paderewski. Wydarzenie to przyczyniło się do wybuchu powstania 27 grudnia 1918 roku skierowanego przeciwko Niemcom. Polacy opanowali większość Wielkopolski. 2. Na Warmii, Mazurach i Powiślu w 1920 roku przeprowadzono plebiscyty. Niewiele ponad 3,3% ludności opowiedziało się za Polską, dlatego przyłączono do niej tylko kilka miejscowości z obszaru objętego plebiscytem. 3. Zaślubiny Polski z morzem odbyły się 10 lutego 1920 roku w Pucku. Dokonał tego Józef Haller, wrzucając do morza srebrny pierścień z orłem. Rzeczypospolitej przyznano wąski, liczący zaledwie 140 km dostęp do morza. Gdańsk uzyskał status wolnego miasta. 4. Napięte relacje polsko-niemieckie na Górnym Śląsku spowodowały wybuch trzech powstań. Pierwsze już w sierpniu 1919 roku, drugie 19 sierpnia 1920 roku i trzecie z 2 na 3 maja 1921 roku. Polska otrzymała 29% spornego obszaru. 5. Spór o Śląsk Cieszyński toczony pomiędzy Polską a Czechosłowacją od 1919 roku rozstrzygnęła rok później Rada Ambasadorów. Podzieliła region w sposób niekorzystny dla Polski. Polecenie: Odszukaj wróżnych źródłach informacje na temat tego, kiedy w historii Gdańsk był wolnym miastem. Opisz też flagę państwową Wolnego Miasta Gdańska. Powodzenia! Niedługo wakacje!!! 15 czerwca 2020r. Temat: Walka o granicę wschodnią. Cel lekcji: przyczyny i przebieg konfliktów o granice z Ukraińcami i Litwinami NaCoBeZu: - 1 listopada 1918 roku wybuch konfliktu polsko-ukraińskiego, - 13 sierpnia 1920 roku początek Bitwy Warszawskiej, - 18 marca 1921 roku podpisanie traktatu ryskiego. 1. W odrodzonej Rzeczypospolitej istniały dwie koncepcje dotyczące kształtu granic państwa: inkorporacyjna Romana Dmowskiego i federacyjna Józefa Piłsudskiego. 2. W Galicji wybuchł konflikt z Ukraińcami,którzy ogłosili utworzenie swojego państwa. Polakom po zaciętych walkach udało się do połowy 1919 roku wyprzeć wojska ukraińskie zarzekęZbrucz. 3. W 1920 roku wojska bolszewickie przeprowadziły ofensywę i dotarły na przedpola Warszawy. Zwycięskie dla Polaków bitwy warszawska i nadniemeńska zadecydowały oklęsce Armii Czerwonej. Traktat pokojowy podpisano w Rydze 18 marca 1921 roku. 4. W październiku 1920 roku generał Lucjan Żeligowski upozorował ,,bunt" dowodzonych przez siebie oddziałów i zajął Wileńszczyznę,która w 1922 roku została włączona do II Rzeczypospolitej. Polecenia: 1) Opisz, kim byli Orlęta w różnych źródłach informacje na temat bitwy pod Zadwórzem w 1920 roku i zapisz kilka zdań.(podręcznik strona 223). 2) Praca z mapą strona 224. Zadanie 2. zapisać odpowiedzi w zeszycie. 3) Praca z tekstem źródłowym strona 222. Odpowiedzi do dwóch zadań zapisać w zeszycie. Powodzenia! 8 czerwca 2020r. Temat: Odrodzenie Rzeczypospolitej. Cel lekcji: okoliczności odrodzenia niepodległej Polski NaCoBeZu: - utworzenie Rady Regencyjnej 1917 rok, - powstanie rządu Ignacego Daszyńskiego 7 listopada 1918 roku, - 11 listopada 1918 roku odzyskanie przez Polskę niepodległości. 1. Po zakończeniu I wojny światowej wzrosły szanse na odzyskanie niepodległości przez Polskę. 2. Jesienią 1918 roku najważniejszym ośrodkiem polskiej władzy była powołana przez państwa centralne warszawska Rada Regencyjna. Zaczęły powstawać inne polskie ośrodki władzy państwowej: w Cieszynie - Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego, w Krakowie - Polska Komisja Likwidacyjna Galicji i Śląska Cieszyńskiego (na czele Wincenty Witos), a w Lublinie - Tymczasowy Rząd Ludowy republiki Polskiej z Ignacym Daszyńskim na czele. 3. 11 listopada 1918 roku Józef Piłsudski przejął od Rady Regencyjnej władzę wojskową, a 14 listopada - władzę cywilną. Powołał nowy rząd z Jędrzejem Moraczewskim na czele i objął funkcję Tymczasowego Naczelnika Państwa. Pierwszym państwem,które uznało polską niepodległość, stały się Niemcy. 4. W styczniu 1919 roku utworzono uznawany przez aliantów nowy rząd polski z premierem Ignacym Janem Paderewskim. Polecenie: Odczytaj temat s. 218-221. W zeszycie ćwiczeń wykonaj s. 98-99. 5 czerwca 2020r. Temat: Świat na drodze ku II wojnie światowej. NaCoBeZu: - powstanie osi Berlin - Rzym - Tokio, - układ monachijski 30 IX 1938r., - zakończenie wojny domowej w Hiszpanii. 1. Adolf Hitler po przejęciu władzy rozpoczął przygotowania do wojny. Zawarł sojusz z Włochami i Japonią, skierowany przeciwko ZSRS. 2. W 1936 roku wybuchła wojna domowa w Hiszpanii. Lewicowy front ludowy uzyskał poparcie ZSRS, a stojącego na czele zbuntowanych wojsk generała Francisca Franco wpierali Niemcy i Włosi. Konflikt zakończył się zwycięstwem sił prawicowych, które w marcu 1939 roku zajęły Madryt. 3. W marcu 1938 roku nastąpił Anschluss. Wojska niemieckie wkroczyły do Austrii i przyłączyły ją do III Rzeszy. We wrześniu 1938 roku na konferencji w Monachium premierzy Francji i Wielkiej Brytanii oraz Hitler i Mussolini zdecydowali o włączeniu części Czechosłowacji do Niemiec. 4. Po 1918 roku Japonia cały czas rozbudowywała swoją lat 30. XX wieku prowadziła ekspansję na Dalekim Wschodzie, a celem jej ataku stały się Chiny. Polecenie: 1) Praca z tekstem źródłowym s. 212. Zapisz odpowiedzi w zeszycie na dwa postawione pytania. 2) W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania Powodzenia! 29 maja 2020r. Temat: Narodziny faszyzmu. Cel lekcji: rządy faszystów we Włoszech i w Niemczech NaCoBeZu: - Benito Mussolini przywódcą ruchu faszystowskiego we Włoszech, - Adolf Hitler przywódca nazistów III Rzeszy. 1. Faszyzm - zespół poglądów politycznych, które łączą w sobie elementy nacjonalizmu,militaryzmu, antykomunizmu. Przeciwny liberalizmowi i demokracji parlamentarnej. 2. Pierwszym państwem europejskim, w którym wpływy zdobyli skrajni nacjonaliści, były Włochy. Na czele faszystów stanął Benito Mussolini. Faszyści nazywani od koloru umundurowania ,,czarnymi koszulami" , za pomocą terroru zwalczali inne formacje polityczne. Benito Mussolini w 1922 roku objął urząd premiera w tzw. ,,marszu na Rzym" i przyjął tytuł wodza - duce (czyt.: ducze). W 1945 roku został schwytany przez włoskich partyzantów i rozstrzelany. 3. Głównym ideologiem nazizmu (wroga należy bezwzględnie zwalczać) był w Niemczech Adolf Hitler. W 1933 roku został kanclerzem Niemiec i zaczął stosować represje wobec przeciwników politycznych. Zakładano obozy koncentracyjne, do których trafiali opozycyjni politycy, związkowcy i duchowni. Naziści (Niemcy) twierdzili, że są rasą panów - nadludzi, a Żydzi i Romowie to podludzie. Naziści państwo niemieckie zaczęli określać III Rzeszą. Zbrojna organizacja nazistów nazywała się - SS (czt.:es-es). 4. Naziści chcieli kontrolować wszystkie dziedziny życia mieszkańców Niemiec. W tym celu tworzyli organizacje: a) Hitlerjugend - należały dzieci i młodzież od 10. roku życia, kładziono nacisk na sprawność fizyczną i rozwijanie kultu Hitlera, b) Gestapo - tajna policja, oraz formacja SS - policja partyjna, zwalczali przeciwników, c) Służba Pracy Rzeszy - przygotowywała do służby wojskowej, do obowiązkowej pracy na rzecz państwa, d) Narodowosocjalistyczna Liga Kobiet - nakłaniała Niemki do rodzenia jak najwięcej liczby dzieci. 5. Nazistowskie prześladowania dotknęły Żydów. W listopadzie 1938 roku podczas ,,nocy kryształowej" ( potłuczone szyby) doszło do brutalnych prześladowań ludności żydowskiej. Polecenie: Odczytaj temat s. 192-197. W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania s. 86-87. Powodzenia! 25 maja 2020r. Temat: Świat po I wojnie światowej. Cel lekcji: zasady ,na których miał się opierać nowy ład polityczny na świecie NaCoBeZu: - ład wersalski i jego konsekwencje, - powstanie Ligi Narodów, - znaczenie wielkiego kryzysu gospodarczego. 1. Po zakończeniu I wojny światowej zwycięskie mocarstwa zwołały konferencję w Paryżu,której celem miało być ustalenie powojennego ładu. Najważniejsze decyzje podejmowali przywódcy Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Francji i Włoch (Wielka Czwórka). 2. 28 czerwca 1919 roku podpisano traktat w Wersalu z Niemcami. Polska odzyskała Pomorze Gdańskie i Wielkopolskę. Gdańsk przekształcono w Wolne Miasto Gdańsk i podlegał organizacji -Lidze Narodów. 3. Podpisano traktaty z Austrią i Wegrami,które powstały po rozpadzie Austro-Węgier. 4. Z Turcją podpisano traktat pokojowy pod Paryżem w sierpniu w 1920r. Wprowadzono tam republikę. Pierwszy prezydent przyjął nazwisko Ataturk - ,,ojciec wszystkich Turków". 5. Wraz z traktatem wersalskim Polska i część państw Europy Środkowej musiały podpisać tzw. mały traktat wersalski, w którym zobowiązały się do przestrzegania praw mniejszości narodowych i wyznaniowych na swoim terytorium. 6. W 1925 roku odbyła się międzynarodowa konferencja w Locarno. Polska podpisała jedynie dwustronne umowy z Francją o pomocy w wypadku agresji ze strony Niemiec. 7. Na mocy traktatu wersalskiego w 1920 roku powstała Liga Narodów -międzynarodowa organizacja,której celem było zapobieganie wybuchowi kolejnych przystąpiły do niej Stany Zjednoczone. Ostatecznie Liga Narodów została rozwiązana w 1946 roku. 8. Po I wojnie światowej prężnie rozwijały się Stany Zjednoczone. Amerykanie inwestowali zyski na giełdzie. 24 października 1929 roku na nowojorskiej giełdzie doszło do gwałtownego obniżenia cen notowanych tam akcji. Dzień ten nazwano czarnym czwartkiem - był on początkiem wielkiego kryzysu gospodarczego. państw europejskich były powiązane ze Stanami Zjednoczonymi i dlatego wielki kryzys wystąpił także i u nich. Sytuacja w gospodarce zaczęła się zmieniać od 1933 roku, kiedy prezydentam w Stanach został Franklin Delano Roosevelt. Wprowadził program reform ekonomiczno-społecznych,który okreslano nazwą New Deal (Nowy Ład). Polecenie: Odczytaj temat strony 188-191. W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania: strony 84-85. 22 maja 2020r. Temat: Podsumowanie rozdziału V. I wojna światowa. Cel lekcji: utrwalenie materiału. NaCoBeZu: - przyczyny i skutki I wojny światowej 1. Przyczyny: a) wyścig zbrojeń, b) powstanie dwóch sojuszy (trójprzymierza i trójporozumienia), c) narastanie konfliktów pomiędzy mocarstwami, d) ścieranie się wpływów mocarstw na Bałkanach, e) dążenie do odgrywania większej roli przez Niemcy, Włochy, Japonię, USA. 2. Skutki: a) śmierć i trwałe kalectwo milionów osób, b) zniszczenia gospodarcze, c) upadek monarchii w Niemczech, Rosji, Austrii, d) rozpad Austro-Węgier, e) powstanie nowych państw w Europie, f) wzrost pozycji kobiet w społeczeństwie, g) nowe rodzaje broni i techniki walki. Polecenie: W zeszycie ćwiczeń na ocenę rozwiąż zadania dotyczące podsumowania rozdziału V na stronach 82-83 i prześlij do sprawdzenia do 25 maja. Powodzenia! 18 maja 2020r. Temat: Sprawa polska w czasie I wojny światowej. Cel lekcji: poznanie manifestu dwóch cesarzy: Akt 5 listopada 1916 roku NaCoBeZu: - skutki Aktu 5 listopada, - rezultaty orędzia prezydenta USA. 1. Akt 5 listopada - 5 listopada ogłoszony został manifest cesarzy Niemiec i Austro-Węgier proklamujący (podać coś do wiadomości publicznej) powstanie Królestwa Polskiego, 6 grudnia powołano Tymczasową RadęStanu. 2. 12 wrzesnia 1917 roku Niemcy i Austro-Węgry utworzyły Radę regencyjną, mającą tymczasowo pełnić funkcje państwowe. 7 grudnia Rada powołała pierwszy rząd cywilny, z Janem Kucharzewskim na czele. 3. Przełomowe znaczenie dla sprawy polskiej miało orędzie prezydenta Stanów Zjednoczonych Thomasa Woodrowa Wilsona wygłoszone w Kongresie Stanów Zjednoczonych 8 stycznia 1918 roku. W 14 punktach programu pokojowego Wilson przedstawił zasdy, na których powienien opierać się powojenny porządek. Punkt 13. dotyczył utworzenia państwa polskiego ze swobodnym dostępem do morza. Wilsona poparły Francja i Wielka Brytania. 4. Na mocy traktatu wersalskiego Polska otrzymała Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie, a o przynależności Górnego Śląska, Warmii, Mazur i Powiśla miały zadecydować plebiscyty. Polecenia: a) W zeszycie ćwiczeń wykonać zadania strony 80-81. b) Odczytać temat strony 180-183. Odczytaj też tekst źródłowy z podręcznika strona 182. Odpowiedz w zeszycie na 2 postawione pytania . Powodzenia! 15 maja 2020r. Temat: Rewolucje w Rosji. Cel lekcji: rewolucja lutowa i październikowa NaCoBeZu: - przyczyny rewolucji w Rosji, - obalenie caratu, - wojna domowa, - powstanie ZSRS. 1. Trudna sytuacja gospodarcza i społeczna Rosji doprowadziła do wybuchu rewolucji lutowej w 1917 roku. Obalono rządy cara Mikołaja II (15 marca 1917r.), a władzę przejął Rząd Tymczasowy. 2. Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich stała się drugim po Rządzie Tymczasowym ośrodkiem władzy i cieszyła się dużym poparciem społecznym. Kontrolę nad Radą starali się zdobyć bolszewicy ( ich przywodcą był Włodzimierz Lenin ). Partia bolszewicka wzywała lud pracujący i żołnierzy , by rozpoczęli wojnę domową. 3. Bolszewicy przejęli władzę w Rosji w wyniku zamachu stanu- tak zwanej rewolucji październikowej, do której doszło w 1917 roku. W styczniu 1918 roku rozpędzili Zgromadzenie Konstytucyjne i zlikwidowali wszystkie inne partie. 4. Różne siły polityczne w Rosji występowały przeciwko bolszewikom, którzy jednak wygrali wojnę domową i umocnili swoją władzę w państwie. W 1922 roku proklamowano powstanie Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich (ZSRS). Polecenia: 1) Odczytaj temat strony 175-179. 2) W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania strony 78-79. Powodzenia! 11 maja 2020r. Temat: I wojna światowa na ziemiach polskich. Cel lekcji: zaangazowanie jednostek polskich po stronie ententy NaCoBeZu: - wkład Legionów Polskich w odzyskanie niepodległości - Józef Piłsudski w więzieniu w Magdeburgu 1. Polskie organizacje strzeleckie stały się podstawą utworzonych w 1914 roku u boku armii austriackiej I Kompanii Kadrowej , a następnie Legionów Polskich. Organizacje te powstały z inicjatywy Józefa Piłsudskiego. Walczyły one po stronie państw centralnych do 1917 roku, gdy doszło do kryzysu przysięgowego. 2. Dla Piłsudskiego Legiony były kadrą przyszłej armii polskiej. Początkowo poszczególne brygady walczyły na froncie udział w walkach przeciwko Rosjanom Opatowcem, Łowczówkiem, Rokitną. W 1916 roku po raz pierwszy wszystkie oddziały legionowe zostały skoncentrowane na Wołyniu, gdzie dzielnie walczyły pod Kostiuchnówką. 3. W 1917 roku Piłsudski zmienił swoje koncepcje polityczne . Uznał, że walka przeciwko entencie przestała służyć polskim interesom. Sprzeciwiał się dążeniom niemieckimzmierzającym do podporządkowania Legionów Polskich gubernatorowi niemieckiemu. Państwa centralne zażądały od legionistów złożenia przysięgi wierności. Polacy odmówili jej składania. Wydarzenie to nazwano kryzysem przysięgowym. Piłsudski został oskarżony o bunt i osadzony w więzieniu w Magdeburgu. 4. Polskie formacje wojskowe organizowano również u boku 1914 roku powstał legion Puławski, a w 1917 roku sformowano Korpusy Polskie. 5. W 1917 roku w Szwajcarii założył Roman Dmowski Komitet Narodowy Polski (KNP),który został uznany za reprezentację narodu polskiego. Dzięki staraniom KNP we Francji powstała armia polska, zwana od kolorów mundurów Błękitną Armią. Jej dowódcą został generał Józef Haller. 6. Sprawę polską w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie propagował przedstawiciel KNP, znany pianista Ignacy Jan Paderewski. Polecenie: 1) W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania 76-77. 2) Opisz w zeszycie Polską Organizację z różnych źródeł . Prześlij zdjęcie. Praca na ocenę. 8 maja 2020r. Temat: Na frontach I wojny światowej. Cel lekcji: przyczyny wybuchu I wojny światowej NaCoBeZu: - zamach w Sarajewie 28 czerwca 1914 roku, - walki na zachodzie Europy, - wojna na morzach, -walki na Bałkanach i we Włoszech. 1. Bezpośrednią przyczyną wybuchu I wojny światowej był zamach w Sarajewie, w którym zginął austriacki następca tronu arcyksiążę Franciszek Ferdynand zbrojny rozpoczął się od ataku Austro-Węgier na Serbię. 2. Działania wojenne toczyły się w Europie oraz w froncie zachodnim zmagania przybrały charakter wojny pozycyjnej, czyli strony walczące zajęły silnie umocnione pozycje (okopy, zasieki). W czasie walk zaczęto wykorzystywać gazy bojowe, czołgi, samoloty oraz broń maszynową. W działaniach wojennych wzięły udział 33 państwa,dlatego nazwano I wojnę Wielką Wojną. 3. Do jednej z największych i najkrwawszych bitew I wojny światowej doszło w 1916 roku pod Verdun ( we Francji, w której udział brali Niemcy i Francja. Walki przeszły do historii jako ,,piekło Verdun" lub ,,młyn verdeński". 4. W 1917 roku w wyniku prowadzonej przez Niemcy nieograniczonej wojny podwodnej do konfliktu przystąpiły Stany Zjednoczone. 5. 3 marca 1918 roku walki na wschodzie zakończył pokój brzeski pomiędzy państwami centralnymi a bolszewikami. Na froncie zachodnim 11 listopada 1918 roku Niemcy podpisały rozejm z ententą. Polecenie: Odczytaj informacje zamieszczone w podręczniku na stronach161-167. W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania strony 72-73. 4 maja 2020r. UWAGA! Proszę przysłać odpowiedzi do pytań z lekcji 27 kwietnia ( zdjęcie )!Na ocenę! Niżej - obejrzeć filmiki. Temat: I wojna światowa. Świat na drodze ku wojnie. Cel lekcji: przyczyny konfliktów między państwami europejskimi NaCoBeZu: - nowe mocarstwa, - wyścig zbrojeń, - wojna rosyjsko-japońska. 1. Na przełomie XIX i XX wieku duże znaczenie na arenie międzynarodowej zyskały Niemcy, Stany Zjednoczone i Japonia. 2. Państwa te zaczęły rywalizować o wpływy na Bałkanach , a także o kolonie. 3. Na przełomie XIX i XX wieku w Europie powstały dwa bloki polityczno-militarne: a) Trójprzymierze (państwa centralne): Niemcy, Austro-Węgry, Włochy b) Trójporozumienie ( Ententa): Wielka Brytania, Francja, Rosja 4. Wyścig zbrojeń: a) przyczyny: konflikt między mocarstwami, powstanie trójprzymierza i trójporozumienia b) skutki: powstanie nowych rodzajów broni, wybuch konfliktów i wojen 5. Celem Rosji i Japonii stała się Korea ze względu na surowce naturalne. Car Rosji wypowiedział Japonii wojnę. Japonię wsparła Wielka Brytania. Ostatecznie Rosja przegrała i musiała uznać japońskie wpływy w Korei. 6. Bałkany nazwano kotłem bałkańskim, ponieważ było to miejsce wielu napięć na tle narodowym i religijnym. Miały tam miejsce dwie wojny bałkańskie. I wojna bałkańska – Serbia, Czarnogóra, Bułgaria, Grecja i Rosja przeciwko Turcji. W wyniku przegranej Turcji powstało nowe państwo: Albania. W II wojnie bałkańskiej wzięły udział państwa: Bułgaria przeciwko Serbii, Grecji, Rumunii, Czarnogórze i Turcji. Bułgaria przegrała i utraciła większość ziem zdobytych w I wojnie bałkańskiej. Polecenie: W zeszycie ćwiczeń proszę rozwiązać zadania: Strony 70-71. 3 maja 2020r. Temat: Konstytucja 3 maja. Proszę o obejrzenie filmików, które znajdują się w załączonych linkach. Pierwszy filmik: Drugi filmik: Linki należy skopiować i wkleić do górnej części przeglądarki. 27 kwietnia 2020r. Temat: Podsumowanie rozdziału IV. Cel lekcji: utrwalenie wiadomości działu Ziemie polskie po Wiośnie Ludów NaCoBeZu: - powstanie styczniowe i represje po powstaniu - zabór pruski i austriacki, - rozwój gospodarczy i polityczny ziem polskich Zapisz pełnymi zdaniami odpowiedzi w zeszycie przedmiotowym. Analizujesz materiał od strony 112 do 153. W którym roku wybuchło powstanie styczniowe? Podaj dokładną datę. Jak nazywano niepodległościowe ugrupowania w Królestwie Polskim w dobie powstania styczniowego? ( wskazówka: Jarosław Dąbrowski a Andrzej Zamoyski). Co to była branka? Kto był ostatnim dyktatorem powstania styczniowego? Romuald Po powstaniu styczniowym Rosjanie zmienili nazwę Królestwa Polskiego. Na jaką? Kto był głównym pomysłodawcą polityki bezwzględnej rusyfikacji w królestwie Polskim? (wskazówka: rosyjski kurator warszawski). Polaków zsyłano w głąb Rosji. Dokąd i na co ich skazywano? Co to jest kibitka? Jakim mianem inaczej zwano tajne nauczanie? Co oznacza słowo z niemieckiego ,,kulturkampf”? Inaczej zniemczenie? Akcja wysiedlania Polaków przebywających nielegalnie w państwie niemieckim to … Jak nazywano organizację nacjonalistyczną skupiającą niemieckich urzędników, przedsiębiorców, nauczycieli? Do najgłośniejszego protestu przeciwko germanizacji doszło we Wrześni w 1901 roku. Jaka pieśń patriotyczna i czyjego autorstwa nawiązuje do tych wydarzeń? Kto namalował obraz pt. ,,Stańczyk”? Kto był właścicielem zakładów produkujących maszyny rolnicze w Poznaniu? Co oznacza skrót ZWZ?(wskazówka: powstanie w 1908 roku) . Wymień trzy przydomki Józefa Piłsudskiego. Inna nazwa zaboru austriackiego… Powodzenia! 24 kwietnia 2020r. Temat: Kultura polska na przełomie XIX i XX wieku. Cel lekcji: wyjaśniam znaczenie pracy organicznej i pracy u podstaw dla społeczeństwa polskiego NaCoBeZu: - rozwój polskiej kultury - dokonania polskiego pozytywizmu 1. W XIX wieku ukształtowała się polska kultura narodowa. Walka z germanizacją i rusyfikacją wzmocniła tożsamość narodową Polaków. 2. W zaborze austriackim działał Uniwersytet Jagielloński w Krakowie,Akademia Umiejętności w Krakowie, Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie. Warszawie głoszono potrzebę pracy organicznej i pracy u podstaw. Zadaniem było rozbudzenie świadomości narodowej oraz rozwój edukacji wśród ludu. Ważną rolę odgrywała literatura pozytywistyczna Elizy Orzeszkowej, Bolesława Prusa, Marii Konopnickiej, Henryka Sienkiewicza. czynnikiem umacniającym świadomość i tożsamość narodową Polaków stała się historia. Wydawano ,,Kwartalnik Historyczny", pisano powieści historyczne ,,ku pokrzepieniu serc" (Henryk Sienkiewicz),dramaty (Stanisław Wyspiański), rozwijało się malarstwo historyczne (Jan Matejko). 5. Na ziemiach polskich zaczęła rozwijać się kultura masowa: kinematografia, sport wyczynowy, skauting. Polecenie: Odczytaj informacje w podręczniku strony 148-152. W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadania: 66- 67. Powodzenia! 20kwietnia 2020r. Zapisać w zeszycie Temat: Organizacje niepodległościowe na początku XX wieku. Cel lekcji: poznanie przebiegu rewolucji lat 1905-1907 NaCoBeZu: - krwawa niedziela - powstanie Związku Walki Czynnej - utworzenie Polskiego Skarbu Wojskowego 1. Wystąpienia ludności Rosji przeciwko władzom spowodowały, że w latach 1905-1907 także w Królestwie Polskim doszło do protestów robotniczych, które zostały krwawo stłumione. 2. W niedzielę 22 stycznia 1905 roku w Petersburgu przed siedzibą cara odbyła się pokojowa demonstracja, jednak została zaatakowana przez wojsko. Zginęło około tysiąca demonstrantów. Wydarzenie to nazwano krwawą niedzielą. 3. W królestwie Polskim doszło do masowych wystąpień przeciwko władzy carskiej, szczególnie w Warszawie, Łodzi, Białymstoku. Polskie zakłady przemysłowe przystąpiły do ogłoszonego w Rosji strajku powszechnego. Domagano się polonizacji szkół. 4. Rewolucja spowodowała wzrost aktywności polskich partii politycznych. Działacze PPS Polskiej Partii Socjalistycznej) z Józefem Piłsudskim na czele reprezentowali orientację proaustriacką, a zwolennicy endecji (Narodowej Demokracji) pod dowództwem Romana Dmowskiego – prorosyjską. 5. Władze carskie zostały zmuszone do przeprowadzenia zmian: tworzono legalne stowarzyszenia, powstawały polskie organizacje kulturalne, wprowadzono polskich posłów do parlamentu Rosji, zakładano polskie szkoły prywatne ( w szkołach publicznych nadal obowiązywał język rosyjski), czytelnie, biblioteki, wprowadzono tolerancję religijną. 6. W 1908 roku z inicjatywy Józefa Piłsudskiego we Lwowie powstała tajna organizacja: Związek Walki Czynnej – chciano przygotować powstanie w zaborze rosyjskim. Działalność Związku Walki Czynnej objęła Królestwo Polskie i zabór pruski. Utworzono kilka tajnych szkół oficerskich i podoficerskich. 7. Powstał Polski Skarb Wojskowy, finansujący działalność organizacji niepodległościowych. Pieniądze wpłacała ludność polska zamieszkująca trzy zabory oraz wpłacali Polacy przebywający na emigracji. * Proszę przeczytać temat z podręcznika strony 141-145; odczytać tez informacje o Józefie Piłsudskim strona 143 i Romanie Dmowskim strona 140. * W zeszycie ćwiczeń wykonaj zadanie 2. i 3. strony 62-63. Powodzenia! 17 kwietnia 2020r. Proszę zapisać! Temat: Nowe ruchy polityczne na ziemiach polskich. Cel lekcji: poznanie okoliczności narodzin nowych ruchów politycznych na ziemiach polskich NaCoBeZu: - rozwój polskiego ruchu socjalistycznego - powstanie ruchu narodowego oraz ludowego 1. Rozwój przemysłu w Krolestwie Polskim i zmiany w rolnictwie po 1864 roku spowodowały wzrost liczby robotników zatrudnionych w fabrykach. 2. Warunki życia robotników (proletariatu) były bardzo trudne. Dzień roboczy trwał kilkanaście godzin, a wynagrodzenie za ciężką pracę z trudem wystarczało na skromne utrzymanie. 3. Robotnicy walczyli o poprawe swojego losu, organizując strajki. Zazwyczaj kończyły się one interwencją policji i wojska, aresztowaniem i zwalnianiem z pracy. Robotnicy zaczęli tworzyć organizacje. Organizacje: a) Wielki Proletariat - 1882 r. - przywódcą Ludwik Waryński - wezwanie robotników do obalenia ustroju kapitalistycznego; b) Socjaldemokracja Krolestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL) - 1899/1900 - przywódcy: Róża Luksemburg, Julian Marchlewski, Feliks Dzierżyński - podkreślanie związków z rosyjskim ruchem rewolucyjnym; współpraca wszystkich narodów (internacjonalizm); c) Polska Partia Socjalistyczna (PPS) - 1892r. - przywódcy: Bolesław Limanowski, Józef Piłsudski, Stanisław Wojciechowski- główny cel: walka o odzyskanie niepodległości i przeprowadzenie reform w niepodległej Polsce; d) Liga Narodowa - przywódcą Roman Dmowski - odzyskanie niepodległości w granicach przedrozbiorowych; e) Stronnictwo Narodowo Demokratyczne, zwane endecją (ND - Narodowa Demokracja) - współzałożyciel Roman Dmowski - najwyższą wartością naród, cel: odzyskanie niepodległości; f) PSL-Piast - przywódcą Wincenty Witos - odwoływali sie do agraryzmu (podstawa gospodarki jest rolnictwo),wartości chrześcijańskich, tradycji; g) Polska Partia Socjaldemokratyczna Galicji i Śląska (PPSD) - 1897r. - przywódcą Ignacy Daszyński - odbudowa niepodległego państwa polskiego o ustroju socjalistycznym; Proszę odczytać temat z podręcznika strony 137-140. W zeszycie ćwiczeń wykonać zadanie 60. Powodzenia! :-) 6 kwietnia 2020r. Proszę przypomnieć sobie temat Rozwój gospodarczy ziem polskich. W zeszycie ćwiczeń wykonać zadania 3. i 4. strony 58-59. Pozdrawiam! Proszę zapisać w zeszycie! Temat: Rozwój gospodarczy ziem polskich. Cel: zapoznanie z przemianami gospodarczymi, społecznymi i cywilizacyjnymi na ziemiach polskich w okresie zaborów NaCoBeZu: - rozwój przemysłu w drugiej połowie XIX wieku *prosze odczytac temat z podręcznika strony 130-136; Zapisać! 1. Ziemie polskie rozwijały się w róż nym tempie, zaleznie od sytuacji poszczególnych państw zaborczych i sposobu rozwiązania kwestii chlopskiej. Królestwo Polskie było najlepiej rozwinięte pod względem gospodarczym spośród ziem zaboru rosyjskiego. 2. W zaborze pruskim władze państwowe sprzyjały unowocześnianiu przemysłu i rolnictwa. Polacy zakładali fabryki i instytucje wspierający rozwój gospodarczy. 3. Galicja była zacofana pod względem gospodarczym. 4. W XIX wieku na ziemiach polskich zachodziły przemiany społeczne i cywilizacyjne. Pojawiły się nowe grupy społeczne (robotnicy, inteligencja), wprowadzono nowoczesne środki transportu (kolej, tramwaje) oraz elektryczność. Polecenie: W zwszycie ćwiczeń wykonac zadania 1., 2., i 5, strony 58-59. W zeszycie zapisać: Kim był Hipolit Cegielski (4 zdania) i Franciszek Stefczyk (2 zdania). PS Przypominam o prezentacji o Romualdzie Traugutcie! Powodzenia! 27 marca 2020 r. Temat: W zaborze pruskim i austriackim. Cel lekcji: poznanie postaw Polaków wobec działań zaborców NaCoBeZu: - polityka germanizacji w zaborze pruskim - rugi pruskie, działalność Hakaty, kulturkampf - postawy Polaków z zaborze austriackim 1. Antypolską polityke prowadziły władze pruskie. Germanizacja objęła wszystkie sfery życia społecznego, ograniczano możliwość używania języka polskiego. wspierano osadnictwo niemieckie. Prześladowania objęły teżKościół katolicki. 2. Polacy przeciwstawiali się działaniom władz zaborczych w różnych sferach życia. Przeprowadzali zgodne z prawem protesty, zakładali instytucje kulturalno-oświatowe, tworzyli banki i spółdzielnie, rywalizujące z niemieckimi instytucjami państwowymi. 3. W drugiej połowie XIX wieku w zaborze austriackim Polacy przejęli władzę niemal w całości . Język polski stał się językiem obowiązującym w administracji i szkolnictwie. Wprowadzono wolnosc prasy, wydawnictw, prawo zakładania stowarzyszeń. Polecenie: W zeszycie ćwiczeń wykonać tylko zadanie 3. strona 57. Zapisać owe pojęcia z zadania3. z wyjaśnieniami w zeszycie. opisać w zeszycie: a) kim był Michał Drzymała ( 5 zdań ) b) protest dzieci we Wrześni ( 7 zdań ) Proszę przygotować ( obowiązuje wszystkich ) prezentację o Romualdzie Traugutcie bądź napisać o nim referat i przesłać na adres: @ , może być do przyszłego piątku! Powodzenia! Pani Ewa Adamkiewicz

walki na bałkanach i we włoszech